به گزارش بیرونیت، اینترنت اشیا شبکه‌ای از اشیای فیزیکی است که در آنها سنسورهای الکترونیکی جاسازی شده است تا توانایی تبادل داده در یک شبکه با تولید کننده، اپراتور یا دیگر دستگاه‌های متصل را داشته باشد.  هر یک از اشیا به صورت منحصر به فرد با استفاده از سنسور جاسازی شده در سیستم و شبکه، قابل شناسایی است و می‌تواند با دیگر اشیا ارتباط برقرار کند.  یعنی اتصال دستگاه‌های فیزیکی به یکدیگر از طریق نرم‌افزارهای خاص و حسگرهاست.  در این فناوری نسبتاً نوپا، تمامی دستگاه‌های متصل به یک شبکه، توانایی این را دارند که کارهایشان را به صورت خودکار انجام دهند؛ براساس تغییراتی که در اطرافشان رخ می‌دهد، یکسری پاسخ ویژه را بصورت کاملاً خودکار از خود نشان دهند و همچنین می‌توانند داده‌های مختلف را بدون هرگونه دخالت انسان، با دیگر دستگاه‌های شبکه مبادله کنند.  شاکله اصلی این فناوری جدید، برپایه شبکه بی‌سیم و اینترنت ساخته شده و هدف اصلی آن، بهبود کارایی و دقت دستگاه‌های مختلف است و می‌تواند از لحاظ اقتصادی و حتی بمنظور جلوگیری از اتلاف وقت، به مردم و صنایع مختلف کمک شایانی کند.

لزوم استفاده از فناوری‌های نوین در بخش معدن

ایران جزو 10 کشور نخست جهان و اولین کشور خاورمیانه از نظر داشتن ذخایر معدنی است.  تاکنون نزدیک به 70 نوع ماده معدنی با 40 میلیارد تن ذخیره قطعی در کشور شناسایی شده است.  ایران روی کمربند آهن، سرب، روی، مس و طلا قرار دارد ولی باوجود همه این ذخایر بسیار غنی معدنی و پتانسیل رشد اقتصادی کشور به واسطه معادن، ایران تاکنون نتوانسته برداشت مناسبی از ذخایر معدنی خود داشته باشد و سهم صادرات مواد معدنی در تولید ناخالص ملی کشور بسیار اندک است.  به عقیده کارشناسان، بخش معدن پتانسیل این را دارد که جایگزین درآمدهای نفتی شود ولی این امر تا به امروز محقق نشده است.  عوامل متعددی باعث ایجاد مشکلات فوق در معدنکاری کشور شده است که یکی از مهمترین عوامل استفاده از روش‌های سنتی در معدنکاری و عدم ورود فناوری‌های روز به این حوزه می‌باشد.  روش‌های سنتی مورد استفاده در معدنکاری به شدت به نیروی انسانی وابسته است، که این امر خود باعث مشکلاتی از قبیل تولید کم، بهره‌وری کم، ایمنی کم و هزینه بر بودن می‌شود.  روش‌های سنتی معدنکاری با بحث حفظ منابع طبیعی و محیط زیست نیز در تعارض هستند.

کاربردهای اینترنت اشیا در فعالیت‌های معدنی

اینترنت اشیا فرصت‌های جدید و بی‌سابقه‌ای برای شرکت‌های معدنی در زمینه ردیابی و مانیتورینگ، ایمنی و افزایش راندمان به وجود آورده است.  برای استفاده از مزایای این فناوری دو فاکتور مورد نیاز می‌باشد: اولین فاکتور اتصال و جمع‌آوری اطلاعات دقیق و دوم تحلیل و آنالیز این داده‌ها می‌یاشد.  اینترنت اشیا این ظرفیت را دارد که به میزان زیادی تأثیر عملیات معدنی را بر محیط زیست کاهش دهد و همچنین این ظرفیت را دارد که امنیت کاری را بالا برد و عملیات ماشینی خودکار را ارتقا دهد.  همچنین با کمک این فناوری می‌توان امکان پیشبینی را در فرآیند کار آسان کرد و هزینه تعمیر و نگهداری را کاهش داد تا داده ها و تحلیل‌های لحظه‌ای را کنترل کرد.

مزایای استفاده از اینترنت اشیا در فرآوری مواد معدنی

عملیات فرآوری مواد معدنی از حساسیت بالایی برخوردار است و نیازمند نظارت و کنترل همه جانبه برای رسیدن به بازیابی و راندمان بالا می‌باشد.  با توجه به خطای نیروی انسانی، اینترنت اشیا می‌تواند با دقت بالا عملیات مانیتورینگ کارخانه فرآوری را انجام دهد.  با ایجاد شبکه اینترنت اشیا و هوشمندسازی فرآیند فرآوری مواد معدنی می‌توان به مزایای زیر دست یافت:

1)    اتوماسیون پیشرفته ماشین‌آلات

2)    تضمین ایمنی و همچنین قابل رویت بودن افراد و ماشین‌آلات

3)    افزایش راندمان

4)    کاهش هزینه‌های عملیاتی

5)    کاهش هزینه‌های بخش انرژی

6)    کاهش مصرف انرژی

7)    جلوگیری از هدر رفت مواد

8)    پیشبینی خرابی دستگاه‌ها قبل از توقف

9)    جلوگیری از آسیب‌های زیست محیطی

در تمامی بخش‌های یک کارخانه فرآوری، می‌توان از اینترنت اشیا استفاده کرد، به طور مثال:

در بخش خردایش و جدایش فیزیکی، کنترل و نظارت بر سنگ شکن‌ها، آسیاها، سرندها و سیکلون‌ها را می‌توان با راه‌اندازی سیستم‌های مبتنی بر اینترنت اشیا، انجام داد.  همچنین با استفاده از همچین سیستمی می‌توان ابعاد ذرات ورودی و خروجی به هر فرآیند را کنترل کرد و از تولید نرمه جلوگیری کرد.

در بخش فلوتاسیون، از سیستم اینترنت اشیا می‌توان در اندازه‌گیری مواد شیمیایی مصرفی و کلکتورها کمک گرفت و همچنین در عیارگیری از بخش‌های مختلف شامل ورودی و خروجی سلول‌های فلوتاسیون، بهره برد.

در بخش هیدرومتالورژی، می‌توان با نصب سنسورهایی بر میزان ورودی و خروجی مواد، بر میزان حرارت، pH و غیره نظارت داشت و آنها را کنترل کرد و در نتیجه کاهش مصرف انرژی را به همراه داشت.

همچنین دفع باطله در کارخانه‌های فرآوری یک نکته قابل توجه در صنعت معدن است، به طوری که اکثر کانسنگ فرآوری شده به باطله ختم می‌شود.  خرابی سدهای باطله نیز در چند سال گذشته نرخ رشد نسبتاً بالایی دارند.  برای یهیود ایمنی سد یاطله، می‌توان یک سیستم پایش و پیش هشدار مبتنی بر اینترنت اشیا راه اندازی کرد، تا با نظارت بر سطح آب و تغییر شکل سد در 24 ساعت شبانه روز و در هر نوع شرایط آب و هوایی، بتوان به مهندسین در به دست آوردن اطلاعات و کنترل و نظارت بر وضعیت فیزیکی سد باطله کمک کرد.

از نظر تعمیر و نگهداری پیشگیرانه دستگاه‌ها و ماشین‌آلات یک کارخانه فرآوری نیز، امروزه کارخانه‌هایی که میخواهند برای تولید مواد معدنی و فرآوری آنها برنامه ریزی کنند، باید دارای یک روش نگهداری و تعمیر دقیق و منظم باشند، در غیر این صورت به دلیل خرابی و از کار افتادگی ناگهانی ماشین‌آلات و دستگاه‌های مختلف، ممکن است جریان تولید هر لحظه متوقف شود.  نقص فنی و توقف کار، هزینه و زیان‌های مالی فراوانی را بر اقتصاد کارخانه تحمیل می‌کند، درحالیکه وجود یک سیستم نگهداری و تعمیرات سازمان‌دهی شده و سامان یافته شد، توقف ناگهانی ماشین‌آلات را کاهش می‌دهد.  بنابراین از اینترنت اشیا می‌توان به عنوان سیستمی برای نگهداری پیشگیرانه ماشین‌آلات استفاده کرد.  به منظور کاهش خرابی و توقف ماشین‌آلات و در نتیجه کاهش هزینه‌های اجرایی و افزایش راندمان عملیات، سنسورهایی بر روی قسمت‌های مکانیکی و الکتریکی دستگاه نصب کرده و در صورت بروز نقص فنی در هر قسمت، به تعمیرگاه داده‌هایی ارسال شده و از خرابی بیشتر جلوگیری می‌شود.

در کل کنترل تمامی بخش‌های یک کارخانه فرآوری تأثیر زیادی بر راندمان و محصول خروجی کارخانه دارد، بنابراین برای حاصل شدن راندمان و بازیابی بالا، می‌توان از اینترنت اشیا در کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی بهره برد.