قدیر قیافه  روز گذشته در نشستی خبری با بیان اینکه معادن کوچک و متوسط در ارتقای وضعیت زندگی مردم مناطق محروم کشوراثرگذار است، گفت: منطقه سنگان روزگاری به شدت ناامن بود اما پس از آغاز به کار معادن این منطقه امنیت در منطقه سنگان شاید هزار درصد افزایش یافته است.

او خاطرنشان کرد: ما انتظار داریم که تمامی جرایم مربوطه به معادن سنگ‌آهن مخصوصا جرایم اضافه تولید منتفی شود زیرا در حال حاضر از حدود 200 معدن سنگ‌آهن بخش خصوصی در سراسر کشور تنها حدود 20 معدن فعال هستند و آمارهای ارائه شده در خصوص تعطیلی تنها 40 تا 50 معدن عمدتا هماتیتی درست نیست. ضمن اینکه معادن سنگ‌آهن تنها به دلیل وضعیت قیمت جهانی تعطیل نشده‌اند بلکه برخی تصمیم‌گیری‌ها مانند جرایم و محاسبه مجدد حقوق دولتی چند سال گذشته نیز در تعطیلی معادن دخیل بوده است. اگرچه اقدامات موثری نیز مانند کاهش حقوق دولتی سال جاری عملیاتی شده اما انتظار می‌رود این اقدامات مستمر باشد.

قیافه با بیان اینکه سنگ‌آهن دانه‌بندی نباید ماده معدنی خام تلقی شود، افزود: متاسفیم که وزارت صنعت، معدن و تجارت این دیدگاه را دارد که اگر واحدهای معدنی کوچک و متوسط تعطیل شوند زیاد اهمیت ندارد و اتفاقا از این موضوع هم استقبال می‌کنند!

او با اشاره به اظهارنظر دیگر سرقینی معاون معدنی وزارت صنعت در خصوص اینکه تلاش شده برای رونق واحدهای کوچک و متوسط معدنی محصول آنها به واحدهای فراوری نزدیک به معدن فروخته شود، عنوان کرد: این اقدام بسیار خوبی است اما چه فایده زمانی که ماده معدنی به واحد فراوری فروخته شود اما نتوان پول آن را به موقع دریافت کرد. به عنوان مثال یکی از واحدهای فراوری مواد معدنی 14 تا 15 میلیارد تومان به ما بدهی دارد و امیدی هم به بازگشت پول از سوی او در کوتاه‌مدت نداریم.

انتقاد از عملکرد صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی

در ادامه این نشست، بهرام شکوری نایب رئیس انجمن افزود: توقع داریم صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی گزارش عملکرد خود را از یک سال گذشته به صورت شفاف منتشر کند زیرا باید اعلام شود که چه میزان وام و تسهیلات به معادن کوچک و متوسط پرداخت شده و این تسهیلات دقیقا به کدام واحدها اختصاص یافته است. معتقدیم  که صندوق در زمینه حمایت از بخش خصوصی حوزه معدن و ارائه تسهیلات به واحدهای معدنی بسیار ضعیف عمل کرده و بر این باور هستیم که در یک سال گذشته هیچ معدنکار بخش خصوصی از حمایت صندوق برخوردار نشده است.

او با بیان اینکه باید تحول اساسی در مدیریت صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی به وجود بیاید، گفت: قصد داریم در هفته دولت یک واحد 500 هزار تنی کنسانتره‌سازی را با حضور وزیر صنعت افتتاح کنیم. این واحد نمونه‌ای از یک واحد کوچک و متوسط بخش معدن و صنایع معدنی است که فقط با 25 تا 30 میلیارد تومان آن‌را احداث کرده‌ایم در حالی که شاهد این هستیم هم‌اکنون یک واحد 2 میلیون تنی با هزینه 625 میلیارد تومان در کشور احداث شده است.

شکوری در این باره توضیح داد: عمده تجهیزات استفاده شده در پروژه 500 هزار تنی نیز اروپایی هستند و ما برای احداث این واحد یک ریال وام بانکی هم دریافت نکردیم. این نشان دهنده این است که بخش خصوصی واقعی در حوزه معدنی کارآمدتر از بخش دولتی و شبه دولتی فعالیت دارد. از این رو یک واحد کنسانتره‌سازی 2 میلیون تنی را با 120 میلیارد تومان احداث خواهیم کرد.

او با تاکید بر اینکه در حال حاضر واحدهای معدنی از نبود زیرساخت‌های لازم برای توسعه فعالیت‌های خود رنج می‌برند، گفت: می‌توان عرضه کلیه مواد معدنی در بورس کالا به منظور شفاف‌سازی در زمینه معاملات مواد معدنی را امکانپذیر کرد زیرا اگر تمام مواد معدنی تولیدی توسط بخش خصوص و دولتی در بورس کالا عرضه شود اولا از نظر قیمت‌ها و نوع معاملات شفاف‌سازی لازم انجام می‌شود و دوم اینکه به لحاظ پرداخت هزینه خرید مواد معدنی نیز سازوکار لازم ایجاد می‌شود و دیگر مصرف‌کنندگان مواد معدنی قادر نخواهند بود مواد معدنی را خریداری کرده و پول آن‌را ماه‌ها بعد پرداخت کنند. سوم اینکه اگر ماده معدنی در بورس کالا متقاضی نداشته باشد دیگر صادرات آن کاملا توجیه‌پذیر می‌شود و دولت نباید صادرات چنین ماده معدنی را مورد توبیخ قرار دهد.

شکوری پیشنهاد داد: اگر ماده معدنی در داخل خریدار نداشته باشد باید روانه بازار صادراتی شود و اگر کسی جلوی صادرات چنین ماده معدنی بایستد و در آن اختلال ایجاد کند باید با او مقابله کرد.

 مشوقی برای فرآوری سنگ‌آهن نیست

در ادامه دیگر عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود امسال بین 10 تا 12 میلیون تن کنسانتره از کشور صادر شود، گفت: صادرات سنگ‌آهن معادن بخش خصوصی کشور در حال حاضر عملا متوقف شده و صادرات تنها از معادن بزرگ انجام می‌شود. از این رو می‌‌توان این ادعا را مطرح کرد که معادن سنگ‌آهن بخش خصوصی کشور در حال حاضر عملا تعطیل هستند.

سجاد غرقی افزود: معادن سنگ آهن نمی‌توانند به سمت فراوری بروند چرا که مشوقی برای آنها وجود ندارد. از سویی دولت اعلام کرده 16 هزار میلیارد تومان به حوزه صنعت، معدن و اصناف تخصیص می‌دهد اما سهمی به حوزه معدن و فراوری مواد معدنی اختصاص نداده است. پیشنهاد ما این است که دولت به جای استفاده از سیستم بانکی و یا جذب سرمایه‌گذار خارجی از منابع در اختیار خود به واحدهای معدنی اختصاص دهد تا آنها بتوانند وارد حوزه فراوری شوند.

تعطیلی معادن کوچک بی‌اهمیت نیست

علیرضا سیاسی راد دبیرکل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران نیز در این نشست با اشاره به اظهارات اخیر معاون معدنی وزارت صنعت، افزود: اعلام شده 50 تا 60 معدن سنگ‌آهن در کشور تعطیل شده‌اند اما آمار واقعی تعطیلی معادن بیانگر چیز دیگریست. به نظر می‌رسد تعطیلی آنها چندان اهمیتی هم برای وزارتخانه ندارد و این رویکرد مسوولانه‌ای نیست.

او افزود: معادن سنگ‌آهن حدود 60 درصد از کل ارزش افزوده بخش معدن کشور را در اختیار دارند و به همین علت تعطیلی آنها بسیار بااهمیت است. به همین دلیل دولت باید مشوق‌هایی را ارائه کند که از تعطیلی معادن کوچک و متوسط جلوگیری شود. می‌توان با ادغام معادن کوچک و متوسط با یکدیگر و تقویت آنها زمینه رونق دوباره این دسته از معادن را فراهم کرد.

دبیرکل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران افزود: میزان حقوق دولتی وصول شده در سه ماهه نخست امسال بیش از 43 درصد کاهش یافته حتی این میزان کاهش در استان معدنی مانند خراسان رضوی به بیش از 88 درصد رسیده که نشان می‌دهد معادن کوچک و متوسط کشور کاملا در شرایط رکود به سر می‌برند.