آمارها نشان می‎دهد سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی سه‌ماهه اول سال کمتر از یک درصد بوده است. به نظر می‎رسد سهم اندک معدن در تولید ناخالص داخلی موجب عدم توجه کافی مسئولان به این بخش شده است اما باید در نظر گرفت که کمیت نمی‎تواند معیار مناسبی برای تعیین اهمیت باشد.

 در شرایط کنونی سیاسی و اقتصادی یکی از مهم‌ترین و حیاتی‎ترین موضوعات، تحلیل و بررسی دقیق آمارهای منتشرشده است. بررسی گزارش تحولات اقتصادی ایران در بخش واقعی سه‌ماهه اول سال که بانک مرکزی اخیراً آن را منتشر کرده، حاکی از آن است که رشد اقتصادی فصل اول سال ۱٫۸ درصد بوده است.

آمارهای مربوط به رشد اقتصادی در بخش معدن نشان می‎دهد که در سه ماه نخست امسال این بخش با ۴ درصد رشد مواجه بوده است، این در حالی است که بخش معدن در سال گذشته ۲٫۹ درصد رشد داشته است. همچنین بررسی‌های فصل‌به‌فصل رشد اقتصادی در این بخش نشان می‎دهد که معدن در بهار سال گذشته ۳٫۷ درصد، در تابستان ۱٫۵، در فصل پاییز ۰٫۸ و در زمستان نیز ۵٫۵ درصد رشد داشته است.

بررسی رشد اقتصادی بخش‎های مختلف در سال ۱۳۹۷ نیز نشان می‎دهد که گروه کشاورزی ۰٫۳ درصد، گروه نفت ۵٫۲ درصد، صنعت ۱٫۵- درصد و گروه خدمات ۱٫۱ درصد رشد داشته است. همچنین رشد کلی تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه نخست امسال نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش ۲٫۸ درصدی داشته است و از ۴٫۶ به عدد ۱٫۸ درصد رسیده است. رشد تولید ناخالص بدون نفت نیز نسبت به زمان مشابه سال گذشته روند کاهشی داشته و از ۴٫۳ درصد به ۰٫۷ درصد رسیده است و با توجه به اعمال تحریم‎های جدید انتظار می‎رود که رشد تولید ناخالص داخلی کمتر شده و حتی منفی شود.

آمارها نشان می‎دهد سهم بخش معدن در تولید ناخالص داخلی سه‌ماهه اول سال کمتر از یک درصد بوده است، با توجه به سهم ۲۰ درصدی نفت در تولید ناخالص داخلی و احتمال کاهش آن، به نظر می‎رسد که وقت آن رسیده است که بخش‎هایی همچون معدن بیش از قبل موردتوجه قرار گیرند. با توجه به افزایش رشد اقتصادی بخش معدن نسبت به سال گذشته می‎توان به این مسئله پی برد که این بخش از ظرفیت مناسبی برای افزایش تولید ناخالص داخلی و جبران بخشی از کاهش درآمدهای ناشی از تحریم‎ها، برخوردار است.

به نظر می‎رسد که سهم اندک معدن در تولید ناخالص داخلی موجب عدم توجه کافی مسئولان به این بخش شده است اما باید در نظر گرفت که کمیت نمی‎تواند معیار مناسبی برای تعیین اهمیت باشد. برای درک بهتر این موضوع می‎توان معدن را به چشم تشبیه کرد. در اینکه چشم یکی از مهم‌ترین اعضای بدن است توافق نظر وجود دارد، فارغ از اینکه به لحاظ حجم و اندازه بسیار ناچیز است بنابراین معدن چشم اقتصاد ایران است وعدم توجه به این بخش همچون راه رفتن با چشمان بسته می‎تواند خطرآفرین باشد.

به‌عبارت‌دیگر نگاه انفرادی به بخش معدن می‎تواند تبعات منفی فراوانی داشته باشد. بخش معدن علاوه بر تأثیرات مستقیم در تولید ناخالص داخلی، به‌صورت غیرمستقیم و با تأثیر بر سایر بخش‎ها همچون صنعت و ساختمان نیز باعث افزایش تولید ناخالص داخلی می‎شود.

در این برهه از تاریخ و شرایط ویژه اقتصادی، توجه به بخش معدن و شناسایی ظرفیت‎های جدید برای افزایش سهم این بخش در شکوفایی اقتصادی و تولید ناخالص داخلی ضروری به نظر می‎رسد. بدون شک یکی از بهترین ابزارهای مبارزه با تحریم‌‎ها تأمین خوراک صنایع مادر است و این موضوع بدون در نظر گرفتن بخش معدن غیرممکن است.

اگرچه بخش معدن نمی‎تواند به‌طور کامل جایگزین نفت شده و درآمدی معادل آن داشته باشد اما آیا جبران بخشی از کاهش درآمدها و همچنین تأمین خوراک سایر صنایع، دلیل مناسبی برای توسعه و نگاه جدید به این بخش نیست؟