به گزارش خبرنگار بیرونیت، در این همایش، محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران گفت: امروز همه فعالان بخش معدن متفق‌القول هستند که آینده توسعه این بخش به انجام اکتشافات جدید وابسته است؛ حرکت به سمت اکتشافات عمیق گریز ناپذیر بوده و نیازمند توسعه تکنولوژی در این زمینه هستیم.

وی با بیان اینکه نیاز به فعالیت بانوان در بخش معدن هستیم و حضور آنان را لازمه توسعه یافتگی این بخش می‌دانیم، افزود: زنان شاغل به تحصیل در رشته معدن مستحق یافتن شغلی مناسب هستند و قادرند امور محوله را بخوبی انجام دهند.

اما خداداد غریب‌پور، رییس پیشین هیات عامل ایمیدرو نیز در این همایش گفت: سالانه حجم زیادی به ذخایر معدنی کشور اضافه می‌شود بطوریکه ذخایر مس خالص ما از ۳۵ میلیون تن به ۴۰ میلیون تن افزوده شده است.

وی با بیان اینکه میزان حفاری اکتشافی در کشور ۵۰۰ هزار متر در سال است که این رقم بسیار ناچیز است، افزود: پیشنهاد می‌کنم شورای عالی اکتشاف در کشور ایجاد شود؛ وظیفه دولت در بخش معدن توسعه اکتشاف و ایجاد زیربناست و سرمایه‌گذاری در بخش معدن کار دولت نیست و باید زیرساخت‌ها را ایجاد کنیم.

غریب پور تاکید کرد:حدود ۶۰ درصد عملیات معدنی مربوط به سنگ آهن، ۳۵ درصد مربوط به مس و ۲ درصد مربوط به سایر معادن است. در حال حاضر، متولی نداریم، برنامه وجود ندارد و استراتژی اکتشاف نداریم و در اکتشافات معدنی نیازمند ساختار هستیم.

وی تاکید کرد: شورای عالی اکتشاف باید تشکیل شود تا صنایع معدنی بتوانند به حیات خود ادامه دهند.

اما اردشیر سعدمحمدی، رئیس هلدینگ معادن و فلزات نیز در همایش روز معدن گفت: اولین دغدغه در بخش معدن اکتشاف است.

وی با بیان اینکه در هیچ جای دنیا متولی اکتشاف، سازمان زمین‌شناسی نیست، افزود: در منطقه سریدون یکی از شرکت‌های بزرگ خارجی اعلام کرد که این منطقه ذخیره مس ندارد اما ما توانستیم ۳ میلیارد تن ذخیره مس سریدون‌ کشف کنیم.

سعدمحدی تاکید کرد:آنقدر کار در بخش معدن داریم که نیرو کم داریم. ما امروز حفار اکتشافی نداریم و مجبور شده‌ایم از ترکیه حفار بیاوریم.

وی با بیان اینکه به نرم‌افزارهای جدید در بخش معدن نیاز داریم، زیرا هریک از کانسار‌ها از توابع ریاضی بهره می‌برند، افزود:اگر شکل سه بعدی اکتشاف صحیح نباشد چگونه می‌توانیم معدن مناسبی را طراحی کنیم.

سعدمحمدی تاکید کرد:اگر قرار است جایگاه معدن ارتقا یابد نیاز به برنامه‌‌ریزی و اکتشاف داریم؛ در دنیا ۸۷۰ میلیون تن مس خالص داریم که سهم ایران ۴۰ میلیون تن است.

وی گفت:در ایران مرکزی برای ارزیابی اکتشاف نداریم و هر سازمانی از نگاه خود میزان ذخایر را اعلام‌می‌کند. سعدمحمدی افزود:اگر فرصت موجود برای گرفتن سهم از بازار جهانی را از دست دهیم، براحتی رقبا جایمان را می‌گیرند بنابراین ناچاریم از تکنولوژی روز دنیا در این رابطه استفاده کنیم.

وی تاکید کرد:حاضرم امضا کنم که تا ۱۰ سال دیگر معدنکاری که استخراج زغالسنگ را بداند نخواهیم داشت چون در پرورش تکنسین کوتاهی کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه نمی‌شود معدنکار برق، آب و گاز خود را تامین کند، گفت: پس وزارتخانه‌های متولی چه اقدامی قرار است انجام دهد؟ معادن کشور از نظر تکنولوژی دچار عقب‌افتادگی شده‌اند و حرفه‌ای نیستند، از همین رو نیازمند تغییر نگرش در ذهن سیاست‌گذاران برای توسعه بخش معدن هستیم.

وی تاکید کرد: هیچ بخشی در ایران به اندازه معدن سودده نیست و قدرت بزرگ شدن در کشور را دارد.

اما دکتر مرتضی اصانلو، استاد تمام دانشکده معدن دانشگاه پلی‌تکنیک نیز در مراسم روز معدن، گفت: معدنکاری بعنوان‌ منبع تأمین کننده فلز و کانی فعالیتی الزامی و اجتناب ناپذیر است. وی افزود: هر کشور پتانسیلی دارد که از آن بهترین بهره را می‌برد. برخی اقتصاددان می‌گویند ای کاش معدن و نفت نداشتیم. من از این دوستان می‌پرسم اگر این مزیت‌ها را نداشتیم در چه وضعیتی قرار داشتیم.

اصانلو با بیان اینکه بر اساس مطالعات صورت گرفته معدنکاری در ایران حدود ۵ هزار سال سابقه دارد که معدنکاری طلا و نقره دارای بیشترین قدمت هستند، تاکید کرد:بر اساس برخی منابع معتبر، ایرانیان با توجه به حفر قنات در مدرنیته کردن بخش معدن دنیا نقش بسزایی دارد.

به گفته وی، در زمان صفویه شاه‌ عباس‌ هم در بخش‌ معدن فعال بوده و اگر در معادن ۹ کرور در هزینه کنید ۱۰ کرور از معدن بدست خواهید آورد. در زمان قاجار نیز ۱۹ کانی استخراج می‌شد در حالیکه کشورهای دیگر از آن بهره نمی‌بردند و تعداد کانی‌هایشان زیر ۱۰ کانی بود.

اصانلو تاکید کرد:امروزه تعاریف مختلفی از کانی در کشور وجود دارد. از دو هزار کانی فقط یکصد کانی قابل معدنکاری‌ست و بهتر است مشخص شود چه تعداد کانی در ایران وجود دارد و چه تعداد از آن قابل بهره‌برداری‌ست.

وی افزود:مصرف فلز و کانی در کشورهای توسعه نیافته زیر ۳ تن در سال است در حالیکه این رقم در کشور‌های توسعه یافته ۱۰ است. به‌عبارت دیگر کودکی که در سال ۲۰۲۱ در یکی از کشورهای توسعه یافته به دنیا آمده سالانه ۱۰ تن کانی مصرف می‌کند.

اصانلو تاکید کرد: در سال ۲۰۴۰ حدود ۹۰ میلیارد تن کانی در دنیا نیاز است که برای دستیابی به آن ۶۸۲ میلیارد تن باطله‌برداری نیاز است.

وی با بیان اینکه یکی از مشکلات بخش معدن دقیق نبودن آمار و اختلاف آمارهای رسمی‌ است، گفت:۱۴ هزار معدن در کشور وجود دارد که تنها ۳۱۷ معدن بصورت زیرزمینی استخراج می‌شود؛ باید تفاوت بین منبع و ذخیره،  قائل شد.

وی گفت:در سال‌های آینده عیار کانی‌ها کاهش می‌یابد و عمق استخراج در معادن به بیش از هزار متر خواهد رسید و با ذخایر نامرغوب مواجه می‌شویم؛ ویژگی‌های آتی معدنکاری کاهش عیار حد، افزایش عمق معدنکاری، افزایش نسبت باطله‌برداری، افزایش ظرفیت تولید و مواجه شدن با ذخایر نامرغوب خواهد بود.  در بخش دولتی و خصوصی باید اتاق فکر تشکیل شود تا هم علاوه بر پیش بینی شرایط کار در معدن، از به تکنولوژی  و شغل های جدید مطلع شوند و آماده به‌ استقبال معدنکاری روند.

اصانلو با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود معدنکاری در دو دهه آینده به سمت جابه‌جایی حجم زیادی از باطله و اثرات نامطلوب بر وضعیت زیادی از سطح زمین شود، افزود: بهبود وضعیت معدنکاری در ایران می‌طلبد تا از منابع معدنی موجود استفاده بهینه شود و معدنکاران به اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌های معدنی توجه داشته باشند. آیا در معادن ایران می‌توان به استخراج در اعماق بالای ۱۱۰۰ متر رسید؟ از نظر من امکان دارد نخست با تغییر سایز در پله‌های ایمنی، دوم توجه به ژئومکانیک و در نهایت استفاده از ماشین‌آلات بزرگ معدنی.

وی خاطرنشان کرد: بهتر است بازسازی معادن از همان ابتدای اکتشاف مورد توجه قرار گیرد و محیط‌زیست از سوی خود معدنکاران رعایت شود.